Event 2022

We kijken terug op een mooie editie van het PGM Open Event op 13 september 2022. Het thema was 'Het nieuwe samenwerken in programma's'. 

In 24 workshops hebben we allerlei perspectieven op samenwerking in programma’s gedeeld en zelf samengewerkt om tot nieuwe inzichten en ideeën te komen. Michel Thiry en Marco Pastors verzorgden inspirerende keynotes en we hebben flink gelachen bij Patrick Nederkoorn onze endnote van de dag. 

Het was weer een feest om deze dagmet ruim 300 deelnemers te beleven. Tijdens de vele workshops, en tussen de activiteiten door, hebben we veel van elkaar geleerd over het werken aan programma's en hoe dat steeds een stapje beter te doen.

Bedankt aan alle deelnemers en sprekers om op deze manier 10 jaar PGM Open met ons te vieren! We hopen jullie snel weer te zien tijdens onze netwerkbijeenkomsten en schrijf 26 september 2023 vast in je agenda voor het PGM Open Event 2023!

Op deze pagina vind je een mooie terugblik in de vorm van foto's, video-impressie en presentaties van een aantal van de sprekers. 

Michel Thiry (Managing Partner, Valense Ltd, Strategic Consultant, Author, Speaker, Team Coach)

Eind jaren ’90 werden programma’s gezien als grote, langere termijn projecten. Sindsdien is programmamanagement uitgegroeid tot een aparte discipline. Wat heeft deze evolutie ons gebracht bij het werken aan complexe veranderinitiatieven? Hoe keken we voorheen naar programma's, wat zijn belangrijke leerpunten onderweg geweest en wat is op dit moment onze gemeenschappelijke visie op programmamanagement? In zijn keynote gaat Michel Thiry in op de ontwikkeling van programmamanagement in de afgelopen decennia. We kijken naar verschillende soorten programma's en hoe ze passen bij verschillende soorten uitdagingen. We werpen een blik in de toekomst om te onderzoeken hoe programmamanagement zich mogelijk zal ontwikkelen en ons kan helpen om grote vraagstukken en wereldwijde crises aan te pakken. Naarmate de wereld vluchtiger en complexer wordt, moeten we wegen als wendbaarheid en complexiteit verder verkennen en het idee van “radicale” programma's overwegen. Michel Thiry heeft een uitgebreide en wereldwijde ervaring met programmamanagement en heeft in veel culturele omgevingen gewerkt. Hij wordt erkend als een wereldwijde autoriteit op het gebied van strategische toepassingen van projecten en programma's, en heeft de ontwikkeling en implementatie van talrijke strategische programma's voor grote organisaties in zowel agile als traditionele contexten ondersteund. Hij heeft veel geschreven en lezingen gegeven, waaronder op PMI Global Congressen en PMI Chapters over de hele wereld. In 2006 werd hij verkozen tot PMI Fellow en in 2014 ontving hij de PMI Eric Jenett Project Management Excellence Award. 

Marco Pastors (Directeur Nationaal Programma Rotterdam Zuid)

In het Nationaal Programma Rotterdam Zuid (NPRZ), werken Rijk, de gemeente Rotterdam, corporaties, zorginstellingen, schoolbesturen, bedrijfsleven, politie en Openbaar Ministerie aan een gezonde toekomst voor Rotterdam Zuid. Samen willen deze partners ervoor zorgen dat opleidingsniveau, arbeidsparticipatie en woonkwaliteit in 20 jaar stijgen naar het gemiddelde van de vier grote steden in Nederland. Een breed gedragen aanvalsplan om de achterstanden te bestrijden en het leven op Zuid te verbeteren. Het is een programma dat de tijd krijgt die nodig is: in een periode van 20 jaar moet Zuid zijn gestegen naar het niveau van Rotterdam en de andere grote steden (G4). NPRZ bestaat nu 10 jaar is halverwege de looptijd. NPRZ wordt regelmatig genoemd als toonbeeld van 'een goed programma. Na een carriere als consultant bij PinkRoccade, lijsttrekker en wethouder in Rotterdam, trad Marco Pastors op 1 febr 2012 aan  als directeur van het Nationaal Programma Rotterdam Zuid. Marco gaat tijdens zijn key note in op 10 jaar programma-ervaring. Hij staat stil bij lessen voor samenwerking in een programma en thema's als 'het belang van routines inbouwen' én 'tractie creëren in de werkelijkheid'. Een verhaal ontdaan van alle franjes, dat gaat over de wijze van acteren tussen 'besturen en operatie', wat je doet als er niet uitkomt wat je van tevoren hebt bedacht en het onbesproken bespreekbaar maken. Na zijn keynote gaat Marco in een interactieve workshop verder in gesprek over enkele van de in de key note genoemde thema's. Naast een verdiepend gesprek gaat hij in interactie met het publiek in op een aantal vraagstukken en deelt hij voorlopige bevindingen uit de Mid Term Review van het programma (die ten tijde van het Event in uitvoering is).

Patrick Nederkoorn (Caberetier bij Hummelinck Stuurman Theaterbureau B.V.)

Cabaretier en presentator Patrick Nederkoorn sluit PGM Open Event 2022 op ludieke wijze af. Hij studeerde politicologie, theologie en ging daarna naar de Koningstheateracademie. Hij werkt onder andere voor 'Met het oog op morgen', 'Spijkers met Koppen' en 'Tijd voor Max'. Als raadslid ervoer hij de taaiheid van programma's. In zijn afsluiting verweeft hij persoonlijke verhalen met het vak van programmamanagement en de actualiteit. 

Femke Bekius (Assistant professor Radboud Universiteit)

Besluitvorming binnen programma’s is complex. Er zijn vaak meerdere actoren betrokken, met een verschillend belang en/of doel. Het onderwerp waarover een besluit moet worden genomen is niet eenduidig, en de omgeving waarin dit zich afspeelt is dynamisch (wisseling van actoren, issues). In deze sessie krijgen deelnemers een (kort) overzicht van de variëteit aan methoden en gaan daarna zelf aan de slag met één methode: het karakteriseren van besluitvorming met behulp van spelpatronen. Spelpatronen beschrijven beslissituaties en zijn vergelijkbaar met patronen in beslissingen die we moeten nemen. Om te oefenen met het herkennen van spelpatronen, en op basis daarvan te handelen / acteren, nemen deelnemers hun eigen casus mee.

Jeroen Stoter (eigenaar LeadershipRebels)

Organisaties gaan steeds meer kortcyclisch werken waarbij niet veel verder wordt gekeken dan naar de volgende iteratie en helemaal geen fixed dates meer worden afgegeven. Daar doorheen draait jouw programma organisatie, die voorspelbaar moet zijn. Zonder aanpassingen kunnen deze conflicteren. Programmamanagement in een organisatie die wendbaar (agile) wil zijn, vraagt ander leiderschap van de programmamanager, ander stakeholder management. Hoe zorg je voor een omgeving waar incrementeel wordt gewerkt maar ook tijdslijnen gehaald worden? Hoe ga je om met de organisatie die vasthoudt aan het managen op inhoud en risico’s?

Vanuit een case neemt Jeroen Stoter ons mee in de impact op jouw rol en die van je opdrachtgever nu de organisatie "agile" werkt.

Igno Notermans (Onderzoeker/adviseur DRIFT – Erasmus Universiteit)

Transities zijn grillige processen die in essentie zich moeilijk laten ‘managen’ en beheren. Tegelijkertijd zetten veel programmamanagers, ambtenaren, ondernemers en burgers hun schouders onder de problemen van onze tijd en proberen hiermee de transities richting te geven en te beïnvloeden. Maar lukt dat wel? In deze workshop deelt DRIFT – Erasmus Universiteit hun wetenschappelijke en praktische kennis over transitie en transitiemanagement, en gaan we in gesprek over de (onmogelijkheden) van het werken aan transities. Waar sta jij in de transitie? En wat zijn jouw barrières die je tegenkomt in het (programmatisch) aanpakken van complexe maatschappelijke opgaven?

Meike Kool en Veerle Smit (Strategie en Management Consultants, Royal HaskoningDHV)

Opgaven als de zero-missie samenleving, circulaire economie en biodiversiteitstransitie zijn groot en veelomvattend. Het verleden geeft niet langer de blauwdruk voor de toekomst. In beweging blijven en durven doen ondanks dat je niet alles weet, dat is een kunst op zich. Juist programma's kunnen helpen om concreet aan de slag te gaan en een volgende stap te ontdekken. Hiervoor hebben we een aantal handvatten opgesteld die we met jullie delen en in de workshop toepassen. We laten ons hierbij inspireren door de mindset van de kunstenaar: met een open blik, speels en onderzoekend. We dagen jou en onszelf uit om op een andere manier naar onze vraagstukken te kijken. We nemen je mee in een oefening die je eigen voorstellingsvermogen prikkelt om vanuit die ervaring met een andere blik naar je casus te kijken. Kunnen we ons voldoende voorstellen hoe de toekomst er uit kan zien?

Freerk Wortelboer (adviseur ) en Gerritjan van Luin (coach en adviseur) 

Programmamanager zijn is een spannend beroep. In het samenspel met opdrachtgevers, interne en externe belanghebbenden en je eigen team kom je regelmatig in situaties waarin er veel van je wordt gevraagd. Een beetje spanning is daarbij niet erg, die zorgt vaak voor ontwikkeling, voor het verkennen en oprekken van je mogelijkheden. Te veel spanning levert stress op en put je uit. Daarom is het goed spanningen die je ervaart te onderzoeken, en dat is precies wat we in deze workshop gaan doen. We gaan vanuit de praktijk van de deelnemers spanningen bij het werken als programmamanager ophalen en een ervan die resoneert wat nader verkennen. Dat doen we in de vorm van een groepsgesprek waarbij we gebruikmaken van een model rond beroepsidentiteit dat Freerk en Gerritjan mede hebben ontwikkeld en dat de samenhang laat zien tussen wie je bent als persoon, als beroepsbeoefenaar en als lid van je groep vakgenoten. Deze proeve van een verkenning geeft je meer zicht op de wijze waarop je je tot het beroep van programmamanager verhoudt, op jouw beroepsidentiteit. En daarbij op wat je zou kunnen doen om spanningen die in je werk ervaart niet te spannend te laten zijn. Met de opbrengst van de verkenning en het model kun je heel goed zelf verder aan de slag voor de verdieping van jouw beroepsidentiteit.

Migiel Gloudemans (Manager en adviseur, Wielinq) Janneke de Wagt (Programmamanager, woningsbouwcorporatie Woonzorg)

Programmaorganisaties maken in de uitvoering meer en meer gebruik van technologie en digitale middelen. Ook worden programma’s uitgevoerd in een maatschappij waarin digitalisering en opkomende technologieën steeds meer mainstream worden. Maar wat als digitalisering en de mogelijkheden van technologie niet een middel is wat gebruikt wordt, maar essentieel is om het doel te bereiken? Als jouw organisatie de kansen ziet van digitalisering en technologie en die kansen wil pakken? Wat organiseer je, wat zijn succes- en faalfactoren van digitale transformatie, hoe zorg je dat je oog houdt voor de mens en vooral hoe doe je dit in de praktijk? In deze sessie delen Migiel Gloudemans, adviseur en manager bij organisatieadviesbureau Wielinq en Janneke de Wagt, programmamanager Digitale Transformatie bij woningbouwcorporatie Woonzorg Nederland hun ervaringen en gaan hierover met jou als deelnemer in gesprek.

Wendy Kooistra (Dircteur Hoogheemraadschap Delfland), Sjoerd Elseman (Directeur gemeente Nissewaard) Catharine Verberne (Algemeen Directeur Peelgemeenten), Jo Bos (Partner/Directeur Jo Bos & Co)

Voor elke organisatie is het een uitdaging om aan te sluiten bij de snelle dynamiek van de omgeving. Om wendbaar en adaptief te zijn. Of het nu over marktontwikkelingen of maatschappelijke ontwikkelingen gaat. Het is geen keuze om daar niet op aan te sluiten in de manier van werken en in de manier van organiseren. Het vermogen om doelgericht te kunnen samenwerken aan de belangrijkste opgaven is daarmee een nieuwe focus voor organisaties: opgavengericht werken. Het is een manier van werken waarin niet de eigen structuur of manier van werken van een organisatie de basis is, maar je steeds vanuit de specifieke opgave kijkt wat dat vraagt aan werkvorm, aanpak, processen, etc. Het professionaliseren van programmatisch werken wordt daarmee ook steeds meer het professionaliseren van ‘opgavegericht werken’. Maar wat kom je tegen op de soms hobbelige weg naar een opgavengerichte organisatie? Welke organisatie heeft dat goed voor elkaar? En wat zijn de lessen die te trekken zijn? Welke vraagstukken komen er allemaal bij kijken? Wat zijn essentiële interventies? Wat is een goede strategie? Welke stappen moet je zeker niet overslaan en wat zijn valkuilen? In deze workshop gaan we met een paar verantwoordelijke managers kijken wat je op de hobbelige weg naar die opgavegerichte organisatie allemaal tegenkomt.

De vorm van deze workshop is een rondetafelgesprek met als deelnemers:

• Wendy Kooistra, Directeur Hoogheemraadschap Delfland       
• Sjoerd Elseman, Directeur gemeente Nissewaard 
• Catharine Verberne, Algemeen directeur Peelgemeenten.

Het gesprek wordt geleid door Jo Bos.

Tessa Evers (Adviseur programmacommunicatie, Next Matters)

Iedereen vindt communicatie belangrijk, ook in programma's. Vooral goede communicatie wordt sterk aanbevolen. Maar wat is goede communicatie? Hoe zet je communicatie strategisch in voor je programmadoelen en hoe organiseer je dat? De unieke kenmerken van een programma vragen om een andere manier van denken en een andere manier van samenwerken tussen programmamanagers en communicatieprofessionals. Dit maakt programmacommunicatie een vak apart. Niet zo vreemd dus, dat veel programmamanagers én communicatieprofessionals hiermee worstelen. Met als gevolg dat communicatie geen onderdeel is van het programma, maar een losse taak blijft op de lange to do-lijst van een communicatieadviseur. Dat kan beter. Met jarenlange ervaring in programma's voor de energietransitie, digitale transformatie en de Omgevingswet, geeft Tessa een scherpe inkijk in de pijnpunten van communicatie in programma's en hoe je die als programmamanager voorkomt of oplost.

Jan Gronouwe (Clustermanager Gemeente Arnhem)

Programmamanagers leven in drukte; de waan van de dag regeert, de spanning loopt af en toe op, het is werken naar deadlines, de verantwoording over voortgang is soms lastig... Stilte is een belangrijke bron voor het vitaal blijven als programmamanager. Versnellen door verstillen. Stilte in de drukte 'brengen' is lastig maar noodzakelijk. Hoe breng je stilte? Hoe ben jij de stilte? Als je als programmamanager niet af en toe stil staat en stil bent, hoe hou je dan overzicht, blijf je fris in je hoofd en het goede voorbeeld voor anderen? In de nieuwe tijden, is er steeds meer aandacht voor zingeving in programma's maar ook voor zingeving in je rol als programmamanager. Daar hoort stilte bij. 

Rens van der Vorst (Technofilosoof Fontys Hogescholen)

Digitale technologie wordt steeds intiemer en intenser. Data & kunstmatige intelligentie spelen een steeds grotere rol, maar wat betekent dat voor ons? Hoe verandert digitale technologie ons? Hoe verandert technologie onze maatschappij? Is data-gedreven wel een goed idee? Hoe zorgen we dat digitale technologie ons leven beter maakt? En weten we eigenlijk wel wat ‘beter’ is? Organisaties zetten groots in op digitale transformatie. De mogelijkheden van data en digitalisering moeten benut worden. Maar wat is digitale transformatie eigenlijk? Wanneer is het succesvol? Wat zijn de intrinsieke waarden van digitale technologie? En hoe zorg je ervoor dat technologie voor jou werkt in plaats van andersom? Een razende, vermakelijke presentatie met daarna ruimte voor een gesprek.

René Voesenek (Programmamanager GGz Breburg) Sven Wouters InsynC BV

De Geestelijke Gezondheidszorg is in transitie van aanbodgericht naar vraaggericht en van zorg op afstand naar aanwezig in de directe omgeving van mensen die een beroep op ons doen. GGZ organisaties zoals GGz Breburg worden steeds meer waarden gedreven: waarde toevoegen aan het eigen bedrijf en de mensen die er werken, aan de mensen en hun naasten die in zorg komen en de partners in het maatschappelijk netwerk. Dit is de basis voor de nieuwe strategische koers van GGz Breburg met als titel Samen het Sterkst in Mentale Gezondheid. Anders dan voorheen heeft GGz Breburg gekozen voor een programma aanpak om de strategische thema’s en doelen te kunnen realiseren. Met deze aanpak brengen we de organisatie in transitie richting 2022 en verder. Die transitie is echter pas duurzaam als we daar de mensen die er werkzaam zijn of met wie we samen optrekken, nadrukkelijk in meenemen. Dat brengt complexe issues met zich mee in een krachtenveld waarin sturen op rendement de norm is geworden, wachtlijsten enorm toenemen, de arbeidsmarkt voor jonge professionals flink is uitgedund en nieuwe financieringsvormen op ons afkomen. Stilstaan bij de bedoeling, het waartoe, lijkt de sleutel om de transitie vanuit het programmamanagement een kans van slagen te geven. Alleen dan kunnen we de mensen in de sector meenemen in wat er ‘anders’ moet. Kortom, de transitie in de sector begint met een transitie op de werkvloer. En hoe gaan we dat vorm geven? En wat betekent dat voor de rol van de programmanager. Want als we het ‘waartoe’ niet kunnen uitleggen, komt de transitie op de werkvloer nooit op gang.

Vera Pieterman (Programmadirecteur, Ministerie van LNV)

Het programma DG Stikstof van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) werkt samen met ministeries, andere overheden en sectoren aan een groot pakket maatregelen om de hoeveelheid stikstof terug te dringen en de natuur sterker te maken. De stikstofaanpak is een maatschappelijk en politiek zeer complex en gevoelig dossier met veel verschillende belangen en belanghebbenden. Het debat hierover is verhit en vindt plaats in een gepolariseerd speelveld. De uitspraak van de Raad van State zette in mei 2019 een streep door het Programma Aanpak Stikstof (PAS), dat de overheid in 2015 introduceerde. Een nieuwe structurele aanpak voor de stikstofproblematiek was nodig.

Vera Pieterman (programmadirecteur bij DG Stikstof) ging daarmee aan de slag. Dat moest aanvankelijk met stoom en kokend water dat veelal ten koste ging van de samenwerking met betrokken partijen. Tegelijkertijd is de inzet van die partijen cruciaal. Hoe doe je dit nu goed? Hoe organiseer en stuur je nu zo'n majeure opgave, waarin de verantwoordelijkheden over veel partijen zijn verdeeld? Hoe ga je om met crisis en politieke druk? Vera laat zien hoe zij het heeft aangepakt, maar reflecteert graag met jullie hierop. Wat hadden alternatieve aanpakken kunnen zijn?

Hanneke Zijtveld (programmamanager van de Data- en Kennishub Gezond Stedelijk Leven)

Tegen 2030 leeft meer dan 80% van de Nederlandse bevolking in een stedelijke omgeving. De noodzaak om woningen bij te bouwen, gebieden te (her)ontwikkelen is daarmee evident. En dat moet duurzaam - rekening houdend met klimaatverandering, energietransitie, mobiliteit, etc. – maar ook gezond! Onze gezondheid wordt voor een belangrijk deel bepaald door allerlei omgevingsfactoren: waar we wonen en werken, wat we eten, in welke mate we worden blootgesteld aan luchtverontreiniging, welke sociale interacties we hebben en welke leefstijlkeuzes we maken. Dit is waar de Data- en Kennishub Gezond Stedelijk Leven (DKH GSL) aan werkt: data-gedreven concepten en tools voor een gezonde leefomgeving, toegepast in living labs, die rekening houden met dit complexe samenspel van factoren. In mei 2020 (tijdens de eerste lockdown) is de hub gelanceerd om direct op diverse fronten te starten; met grote ambities, een veelkleurig pallet aan projecten en partners, een kennisdelingsagenda, een bescheiden budget en minimale afspraken hoe met elkaar samen te werken. Kortom, multi-dimensioneel qua opgave, maar ook qua actoren. Hoe steek je dan van wal? De gekozen aanpak licht Hanneke Zijtveld (programmamanager van de Data- en Kennishub Gezond Stedelijk Leven) graag toe, zo ook waar de hub nu staat met haar kansen en uitdagingen. Vanuit meerdere invalshoeken spiegelen we, op interactieve wijze, waar het proces anders en beter had gekund. Welk perspectief pak jij?

Daiëlle Rikken (Directeur HRM vrouwen) David de Vries (Directeur gemeente Helmond)

De Programmamanager is de 'the most valuable player...' om majeure bewegingen te realiseren. In gemeente Helmond hadden ze 7 programma’s benoemd in de strategie van de stad. De vraag van de directeur (David de Vries) was: “hoe kan ik er voor zorgen dat: mijn programmamanagers beter worden, zodat het effect van de programma’s groter wordt en de 7 programma’s integraal samengaan en elkaar versterken”? In nauwe samenwerking met Twynstra Gudde, Frank en natuurlijk het team van programmamanagers van de gemeente Helmond zijn wij aan de slag gegaan met dit complexe vraagstuk. Hierin stond: professionaliseren van het vak, persoonlijk leiderschap van de programmamanager en het verbeteren van de organisatie van het werk centraal. Een van de activiteiten was het maken van een ontwikkelmodel gericht op de programmamanager van de gemeente Helmond.

Het ontwikkelmodel daagt de programmamanager uit verder te kijken dan het huidige niveau, dus meer gericht te werk gaan waardoor de effectiviteit van de programmamanager groter wordt. Deze ontwikkeling hebben wij vertaald in zichtbaar gedrag. Het model geeft handvatten voor het “goede gesprek”; samen met de programmamanager op zoek gaan naar de volgende stap in zijn/haar professie. Het ontwikkelmodel helpt de combinatie te maken tussen talenten van individuele programmamanager en wat de gemeente Helmond belangrijk vindt.

De vragen die tijdens de workshop centraal staan: wordt het “goede gesprek” wel gevoerd? Leent de rol van de programmamanager zich voor dergelijke gesprekken of gaan wij liever over in de waan van de dag? Met wie voer je het gesprek als je leidinggevende ook je opdrachtgever is? En (hoe) laat de programmamanager zich ontwikkelen? De workshop wordt verzorgd door Daiëlle Rikken (HRM Vrouwen) en David de Vries (gemeente Helmond) die ten tijde van het opzetten van het ontwikkelmodel leiding gaf aan de programmamanagers.

Rosa Lucassen (Begeleider, moderator en coach, Netwerk&co) Christa Docter (Organisatieontwikkelaar, teamcoach, begeleider, Ministerie BZK)

Veel van de uitdagingen waar we in Nederland voor staan, vragen om het verbinden van ambities en het verweven van bijdragen tussen verschillende partijen. De grote vraag is dan: hoe overstijg je individuele belangen en kom je tot gezamenlijke waardenvorming én resultaten? Hoe realiseer je een vruchtbare samenwerking die recht doet aan de grote en kleine bijdragen die elk van de betrokkenen kan leveren?

Netwerkend werken - of netwerken met energie - is werken in interactie met partners - reagerend én creërend; flexibel en meebewegend in een dynamische omgeving met regelmatige reflectie (leren door doen). Het is een aanpak die door Eelke Wielinga is beschreven in zijn boek ‘Netwerken met energie’ en door onder meer Rosa Lucassen doorvertaald is naar veel praktijken. Christa Docter ervaart netwerken met energie als ruimte organiseren voor een initiatief om gezamenlijk een stap te zetten én gezamenlijk richting te bepalen; gerelateerd aan mutual gains, waarbij je denkt in standpunten en belangen en een procesmatige werkwijze doorloopt. In deze sessie gaan we kijken hoe je programma’s vanuit deze manier van denken en werken kan vormgeven en aanpakken. Zeker als je aan een transitie(programma) werkt, is dat zeer interessant. Als deelnemer doe je ervaringen op met een aantal interventies. Stel je de vragen: waar stopt de energie en waar ontstaat energie? En welke interventies zijn er mogelijk? Je krijgt in korte tijd zicht op de effecten daarvan.

Rosa Lucassen werkt vanuit Netwerk&co als begeleider van ontwikkelgroepen, moderator in transitienetwerken en coach van transitieprofessionals. Christa Docter werkt als organisatieontwikkelaar, teamcoach en begeleider van lerende teams in het publieke domein.

Mart Nooijen (Procesmanager Provincie Zuid-Holland) Patrick Kaashoek (Vormgevers van Toekomst)

Hoe krijg je een droom in uitvoering en hoe blijf je in uitvoering bij de die droom? In deze sessie nemen we een kijkje in de dagelijkse praktijk van het werken met een droom, namelijk die van De Tuin van Holland. De provincie Zuid-Holland werkt hierin samen met allerlei partijen en doet dat aan de hand van de methodiek van 'Groene Cirkels', ook wel omschreven als 'Dromen voor Doeners'. De Tuin van Holland koppelt de droom van gezond en (h)eerlijk regionaal voedsel aan een duurzaam en aantrekkelijk landschap én een nieuwe gastronomische stroming. Chefs, artsen, telers, onderzoekers, overheid en ketenpartijen bouwen aan een Groene Cirkel die de vraag naar duurzame regionale producten openbreekt en gezondheid stimuleert. Hiervoor werken we samen met grote afnemers om een nieuwe keten te ontwikkelen op basis van gedeelde waardes in een gemeenschappelijke droom van boer tot bord. Deze voedseltransitie overstijgt organisaties en domeinen. Niemand is echt eigenaar van het gehele vraagstuk of heeft de hele oplossing in handen. De Groene Cirkel methodiek biedt handvaten om een netwerk van partijen te bewegen het heft in handen te nemen en de autonome ontwikkeling om te buigen richting transitie. In deze sessie krijg je inzicht in de kracht van een gemeenschappelijke droom om een coalitie te vormen in transitievraagstukken. Wat vraagt werken met een droom van je? Hoe krijg je een coalitie praktisch in beweging? Deze sessie rijkt je tools aan om zelf aan de slag te gaan: dromen én doen.Deze sessie wordt verzorgd door Mart Nooijen, Procesmanager Voedsel Groene Cirkels bij de Provincie Zuid-Holland, en Patrick Kaashoek, werkzaam aan voedseltransities en maatschappelijke innovatie bij Vormgevers van Toekomst.

Gerben Vat (Projectmanager gemeente Utrecht)

Liesbeth Beneder en Niels Vrije (Adviseurs TwynstraGudde)

De ziel van de programmamanager is doorgaans een black box. Er speelt veel in programma's; de programmamanager is de spil die absorbeert, denkt, doet en voelt. Maar wat gaat er om in de ziel van de programmamanager als het gaat om thema’s als:

Eenzaamheid & verbondenheid, Korte termijn resultaten & lange termijn, doelen; stretchen, Bestuurlijk & ambtelijk domein, Dansvloer & balkon, Leider & manager, Binnen & buiten, Persoon & rol, Sturen & gestuurd worden, Vertrouwen & geloof, Macht & gezag, Loeder van de loyaliteit, Kracht van stilte, Leaders eat first

Een kijkje in de ziel van de programmamanager levert verrassende bekentenissen, ontboezemingen en dilemma's op. De herkenbaarheid zorgt voor verbinding met zielsverwanten. Conform het format van het tv-programma 'Kijken in de ziel...' van Coen Verbraak.

Liesbeth Schipper (Programmamanager Royal HaskoningDHV)

Programmateams geven steeds vaker vorm aan grensoverschrijdende samenwerking, omdat ook de opgaven steeds complexer worden. Er is samenwerking nodig over afdelingen en organisatie heen en er zijn meerdere disciplines nodig. De mensen in het programmateam zijn samen het ‘wezen’ van het programma en moeten dus in staat zijn bepaalde rollen te vervullen die passen bij het grensoverschrijdende karakter. Hoe ontwikkel je zo’n succesvol team en wat is daarvoor nodig? En welke waarden en krachten spreek jij aan als onderdeel van zo’n team? In deze workshop gaan we interactief aan de slag met vijf archetypen die het wezen van een programmateam kunnen vormen dat grensoverschrijdend samenwerkt. Archetypen zijn fundamentele patronen die tot uiting komen in ‘oerbeelden’ en die in de lange evolutie van de menselijke geest zijn ontstaan. Ze bezitten hun eigen initiatief en hun eigen specifieke energie en ze worden (onbewust) herkend door alle mensen. We bespreken welke archetypen vooral bij jou horen. Ben jij de ‘ridder’ die ten strijde trekt, of misschien de ‘pionier’ die nieuwe wegen verkent? Door archetypes centraal te stellen, ervaar je hoe je het gesprek over teams en over samenwerking op een nieuwe en waardevolle manier kunt voeren met elkaar. Deze workshop biedt daarmee de handvatten om ook in je eigen programmateam de samenwerking te verdiepen en te verbeteren.

Joyce de Jong (Implementatiemanager, Ministerie van BZK)

Het programma "Aan de slag met de Omgevingswet" is een samenwerking van gemeenten, provincies, waterschappen en Rijk. Samen staan ze voor de uitdaging om de Omgevingswet in te voeren, de grootste wetswijziging ooit, die leidt tot een omvangrijke veranderopgave gericht op het komen tot een mooiere, schonere en veiligere leefomgeving. Het programma ondersteunt, stimuleert en faciliteert op allerlei manieren, onder meer door het ontwikkelen van een Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO). Joyce de Jong was eerst als programmamanager/productmanager in de lead bij de ontwikkeling van het DSO en is nu implementatiemanager voor de landelijke implementatie. In haar 17 jaar als programma manager stuurt Joyce programma’s het liefst van kop tot staart aan: van kwartiermaker tot en met het licht uit doen. Maar hoe doe je dat in een overheidssetting, waar programma’s groot, langdurig en politiek gevoelig zijn? Hoe hou je de schwung erin met elkaar, zeker als het tegen zit en de implementatie keer op keer wordt uitgesteld? Hoe hou je het persoonlijk vol? Na acht jaar bij de Omgevingswet is Joyce inmiddels ervaringsexpert en neemt ons onder andere mee langs de levenscyclus van het programma, hoogte- en dieptepunten en keuzes die zij maakte. Waarbij de methodes ‘Managing Successful Programs’en SAFE een bron van inspiratie zijn gebleken.

Remco Lassche (Hoofd Programmabureau) Adnan Mirza (Managing Director Heartbeat Ventures BV) 

"We willen bereiken dat Nederland in 2040 de gezondste jeugd ter wereld heeft. Dat is de ambitie van het programma 'De Gezonde Generatie 2040'. Programmamanagement is een essentieel instrument voor zo’n lange termijn transitieprogramma, waarin het realiseren van maatschappelijke impact voorop staat. Effectief programmamanagement zorgt ervoor dat de gekozen strategie resulteert in het maken van de gewenste impact, binnen de gestelde planning en budget. Een heldere mindset en passend leiderschap zijn daarin essentiele onderdelen.

In deze interactieve sessie introduceren we aan de hand van het programma De Gezonde Generatie 2040 praktische handvatten en best practices voor programmamanagement die je kunt gebruiken voor de uitvoering en coördinatie van projecten en samenwerkingen. Daarnaast zullen we stilstaan bij twee belangrijke elementen die vaak over het hoofd worden gezien: mindset en leadership. Deze sessie heeft een interactief karakter. "This session will be conducted in english".

Michel Thiry (Managing Partner, Valense Ltd, Strategic Consultant, Author, Speaker, Team Coach)

De Covid-pandemie, extreme weersomstandigheden, Afghanistan, Brexit, de polarisatie van samenlevingen in veel landen zoals de VS, Polen en Brazilië zijn allemaal voorbeelden van een toenemende trend van bijzonder complexe en vluchtige situaties. Programma's zijn flexibel (iteratief en incrementeel) en stellen ons doorgaans in staat om complexe en vluchtige situaties te sturen, maar deze voorbeelden zijn extreem en we hebben momenteel geen manieren gevonden om ze effectief te managen. Dergelijke situaties proberen te besturen is een beetje als van een klif springen. In een wereld waar extremen steeds minder uitzonderlijk worden, moeten we nieuwe manieren vinden om onze benadering van dergelijke situaties beter te begrijpen en te beter in de vingers te krijgen. Kan programmamanagement, gecombineerd met andere methoden zoals Disciplined Agile, risico-optimalisatie, batenmanagement en andere, ons in staat stellen om basejumpers te worden en onze vlucht naar beneden onder controle te krijgen in plaats van de gijzelaar van de zwaartekracht te zijn? In deze workshop bespreken we hoe deze benaderingen kunnen worden gecombineerd met programmamanagement. Om ons zo te helpen om te gaan met situaties die steeds complexer en vluchtiger worden, door zowel de ambiguïteit te managen die wordt veroorzaakt door complexiteit als de onzekerheid die de veranderingen om ons heen kenmerkt. We zullen ook de noodzaak bespreken om adaptieve benaderingen te omarmen, om daarmee duurzame waarde te creëren voor de samenleving. Deze sessie is in het Engels.

Marco Pastors (Directeur Nationaal Programma Rotterdam Zuid)

“Naar aanleiding van Marco’s inleiding als keynote spreker, gaat hij aansluitend daarop graag met geïnteresseerden in gesprek over de opzet en aanpak van NPRZ. Marco verdiept op een aantal onderwerpen uit zijn keynote op basis van de vragen van de deelnemers. Een interactieve, verdiepende sessie. In het Nationaal Programma Rotterdam Zuid (NPRZ), werken Rijk, de gemeente Rotterdam, corporaties, zorginstellingen, schoolbesturen, bedrijfsleven, politie en Openbaar Ministerie aan een gezonde toekomst voor Rotterdam Zuid. Samen willen deze partners ervoor zorgen dat opleidingsniveau, arbeidsparticipatie en woonkwaliteit in 20 jaar stijgen naar het gemiddelde van de vier grote steden in Nederland. Een breed gedragen aanvalsplan om de achterstanden te bestrijden en het leven op Zuid te verbeteren. Het is een programma dat de tijd krijgt die nodig is: in een periode van 20 jaar moet Zuid zijn gestegen naar het niveau van Rotterdam en de andere grote steden (G4). NPRZ bestaat nu 10 jaar en is halverwege de looptijd. NPRZ wordt regelmatig genoemd als toonbeeld van 'een goed programma.

Organisatie

Het PGM Open Event wordt georganiseerd door een projectteam, ondersteund door SPITZ congres en event. Allerlei mensen uit het veld van programmamanagers en inhoudelijke experts leveren een bijdrage om samen tot een mooi programma te komen.

Als je contact met ons wilt opnemen over het PGM Open Event kun je een mail sturen naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.. Wil je meer over de organisatie achter PGM Open weten, ga dan naar de pagina over ons.

Eerdere events

Hieronder kun je terugkijken naar eerdere events in de vorm van filmpjes, foto’s en presentaties van de sessies die tijdens deze edities zijn verzorgd.

Terugblik Event 2012

We kijken terug op een mooie editie van het PGM Open Event 2012.

Hieronder vind je een mooie terugblik in de vorm van foto's en een video-impressie.

Tijd: 13:15 - 13:45
Zaal: 23 Perserij

“Hoe voorkom je dat een programma de transitiedynamiek bevriest?” Programma’s zijn vaak gericht op de opbouw van vernieuwing en er wordt te weinig nagedacht over de afbraak van de oude systemen.

De doelgerichtheid en planmatigheid van een programma en de behoefte van opdrachtgevers aan beheersing past slecht bij de transitiedynamiek. Derk Loorbach ziet dat programma’s vaak sterk gericht zijn op de opbouw van vernieuwing en dat er weinig nagedacht wordt over de afbraak van de oude systemen. In zijn inleiding zal hij ons uitdagen om werkmethodes ondergeschikt te maken en aan te passen aan de dynamiek van de transities. Derk Loorbach is directeur van DRIFT (Dutch Research Institute For Transitions) en hoogleraar Sociaal-economische transities aan de Erasmus Universiteit. Hij is een van de grondleggers van de transitiemanagement-aanpak als nieuwe sturingsvorm van duurzame ontwikkeling.

Tijd: 13:45 - 14:15
Zaal: 23 Perserij

“Programmamanagers kunnen transities versnellen, wanneer zij denken vanuit én-én in plaats van óf-óf, methodieken eclectisch toepassen en succes definiëren in termen van de bedoeling in plaats van het programma.”

“De energietransitie omvat veel meer dan ‘kolencentrale uit, windmolen aan’ en reikt verder dan de verandering van alleen de energiesector. Het is een kanteling in de samenleving. Dat heeft impact op mensen en organisaties. Een aanzienlijke opgave, waarbij veranderkundige inzichten essentieel zijn”, zo betoogt Maarten Otto, Directeur Corporate & Social Affairs van Alliander. Hij zal in het bijzonder ingaan op veranderkundige inzichten die hierbij relevant zijn voor programmamanagers. Recentelijk schreef hij hierover samen met enkele collega’s een reflectieartikel in het blad Management & Consulting. In zijn verhaal zal hij bijvoorbeeld ingaan op de spanningen tussen kaders stellen en ruimte geven, tussen het werken aan het grote en aan het kleine verhaal, tussen planmatig aan de slag gaan en onderzoekend leren, en tussen diepgang en omvang. Maarten is medeauteur van de boeken Reconsidering Change Management: Applying Evidence-Based Insights in Change Management Practise en Verandermanagement Veranderd, 18 kernideeën over veranderen getoetst.

Tijd: 17:30 - 18:00
Zaal: 23 Perserij

Na een dag vol discussies, lessen, voorbeelden, tools en inzichten is het natuurlijk een uitdaging om met een nóg grotere glimlach het programma af te sluiten.

Gelukkig gaat dat lukken, want Kasper van der Laan - Winnaar Publieksprijs Leids Cabaret Festival 2018 - zal de dag op persoonlijke en humoristische wijze afsluiten. Voor diegnenen die Kasper nog niet kennen: hij verrast menig publiek met zijn innemende persoonlijkheid en unieke manier van vertellen. Zijn blik op de wereld is uniek, zijn observaties doordacht en zijn hersenspinsels origineel. Kasper zal samen met ons reflecteren op een lange dag die in het teken stond van Programmamanagement.

Tijd: 14:45 - 15:45
Zaal: 21 Jutekelder

Hoe kunnen we programmamanagement & programmatisch creëren combineren met nieuwe methodieken gericht op betekenisvolle innovatie zoals Design Thinking en placemaking?

Sturen op transitieopgaven, waarbij je zoekt naar innovatie (inspanningen die nog onbekend zijn) en programma’s leiden waar je te maken hebt met co-design en co creatie vraagt om veel flexibiliteit en wendbaarheid. De vraag is of je nog wel koersvast kunt sturen op doelen wanneer je vernieuwing zoekt. Doelen kunnen bij intensief onderzoek en co-creatie anders worden dan de opdracht waar je mee begon. Een sterk samenspel met de opdrachtgever en ruimte om te kunnen bewegen is cruciaal. De vraag en discussie is of programmasturing nog mogelijk is, hoe dan en welke onderdelen van programmamanagement niet passen en we wellicht moeten veranderen. In een interactieve workshop met korte uitleg over placemaking en design thinking methodiek voeren we met elkaar de discussie en gaan we op onderzoek uit om te zien waar het knelt en waar een fusion tussen Design Thinking en Programmamanagement mogelijk is.

Tijd: 12:15 - 13:00
Zaal: 24 Meelzolder

“Hoe kun je koers houden en monitoring inzetten in complexe transities in zorg & welzijn domein als middel om te inspireren en verantwoorden?”

GezondVeluwe is een netwerkorganisatie van partijen uit zorg en welzijn. Het is een samenwerkingsverband van verschillende organisaties uit het zorg en welzijnsdomein in de Noordwest Veluwe en hiermee goed voor een populatie van ca 180K inwoners. In deze workshop wordt de deelnemer op interactieve wijze meegenomen in de wijze waarop in deze netwerkorganisatie met een programmatische aanpak het op koers houden en de monitoring is ingericht, als voorbeeld wordt de aanpak binnen de ouderenzorg projecten genomen. Verder wordt besproken hoe deze monitoring als middel verder wordt toegepast voor de doorontwikkeling van dit netwerk en als vliegwiel dient om te komen tot andere vorm van bekostiging met de financiers waaronder Zorgverzekeraar.

Bij deze workshop is plek voor maximaal 20 deelnemers.

Tijd: 16:15 - 17:15
Zaal: 25 Postkamer

De grote maatschappelijke transities vinden allemaal plaats in een veld met vele belanghebbenden en stakeholders.

Voor programma’s werkzaam in dit domein is stakeholdermanagement dan ook een belangrijk aandachtsveld. In deze bijdrage zal Charles Hussels, programmamanager van het “Expeditie naar energieneutraal wonen Drenthe” van de Provincie Drenthe zijn ervaringen delen of het inzetten van systematisch stakeholdermanagement. De ambitie achter het programma “Energieneutraal wonen Drenthe” is dat in 2040 iedereen in Drenthe energieneutraal woont en dat alle utiliteitsgebouwen energie-neutraal zijn.

Tijd: 12:15 - 13:00
Zaal: 21 Jutekelder

Transities vragen om het toepassen van een werkvorm die meer gericht is op het creëren van de beweging om uiteindelijk te kunnen richten op concrete doelstellingen.

Veel gemeenten (maar inmiddels ook provincies en ministeries) zijn opzoek naar hoe zij hun nieuwe rol in het creëren van die beweging (en daarmee opgaven) kunnen invullen. In maart 2018 verscheen het boek ‘Procesregie als vak, handreikingen voor gemeentelijke procesregisseurs’ waarin het 7-veldenmodel werd geïntroduceerd, dat gemeentelijke procesregisseurs in hun wereld helpt bij het toepassen van procesregie. Hans van der Heijden en Eunice Boereveen van de Gemeente Rotterdam bespreken ‘procesregie als vak’ en casuïstiek n.a.v. het 7 velden model.

Tijd: 16:15 - 17:15
Zaal: 23 Perserij

Met: Beatrijs de Vries (gemeentesecretaris Gemeente Coevorden), Jantien Lievense (hoofd project/programmanagement bureau ministeries EZ en LNV), Pascal Lamberigts (Royal HaskoningDHV) en onder leiding van Jo Bos (Jo Bos & Co).

Het kernthema van het PGM open 2019 is 'De kracht van en grenzen aan de inzet van programmamanagement bij de aanpak van de grote maatschappelijke transities (klimaat, energie, zorg, smart city's, etc)'. Naast de verschillende workshops met voorbeelden, methodieken e.d. zal het thema centraal staan in een ronde tafelgesprek met een aantal programmamanagers en transitieleiders. Onder leiding van Jo Bos wordt onderzocht wanneer programma’s effectief kunnen bijdrage aan de gewenste veranderingen, wanneer deze aanpak juist niet werkt, wat de randvoorwaarden zijn om programmamanagement in te zetten en vergelijkbare vragen. Verwacht een dynamisch en inspirerend groepsgesprek, waar je als toehoorder natuurlijk op momenten ook aan kunt deelnemen.

Tijd: 16:15 - 17:15
Zaal: 23 Perserij

Met: Beatrijs de Vries (gemeentesecretaris Gemeente Coevorden), Jantien Lievense (hoofd project/programmanagement bureau ministeries EZ en LNV), Pascal Lamberigts (Royal HaskoningDHV) en onder leiding van Jo Bos (Jo Bos & Co).

Als de samenwerkings-skills op orde zijn, is integraal denken en werken nog een kleine stap binnen, ook bij complexe opgaven als de grote transities. De Gemeente Breda ontwikkelde onder de noemer ‘Breda brengt het Samen’ een eigen escaperoom. Deze is gericht op een drietal basisvoorwaarden voor het organiseren van verbinding en verrijking: een open geest, reflectie en communicatie. Een leuke en innovatieve manier om binnen een programma te sturen op inzicht in de eigen bijdrage/gedrag om beter integraal te kunnen werken. Want we denken vaak al goed samen te werken, maar de dagelijkse praktijk laat toch een ander beeld zien. Daniëlle Dictus, Programmamanager Veranderopgaven en Aymie Gelissen, Projectleider Ketensamenwerking bij de Gemeente Breda geven ons de kans deze escaperoom te ervaren en zo inspiratie op te doen voor onze eigen programma’s. Er kunnen maximaal 8 deelnemers in de escaperoom per ronde. Daarom staat deze workshop 2 keer op het programma.

Tijd: 16:15 - 17:15
Zaal: 27 Havenmeester

Hoe komen we tot besluiten die daadwerkelijk gedragen worden door alle partijen? Nicole Markus van Driemensies neemt ons mee in de filosofie en technieken van Deep Democracy en inclusieve besluitvorming, waar vaak (te) weinig aandacht voor is binnen programma’s.

Als je echt bewust gebruik maakt van alle wijsheid in een groep krijg je gedragen besluiten waarop echt iedereen aanspreekbaar is. Inclusieve besluitvorming is een belangrijke basis voor een geslaagd programma. Dit geldt zowel voor de samenwerking binnen je team als met de omgeving. Dat vraag dus investering in tijd aan de voorkant waar je verderop in het proces enorm op kan versnellen. Door actief te oefenen met de technieken van Deep Democracy zullen de deelnemers aan deze workshop met tips de deur uitlopen die gelijk in de praktijk kunnen worden toegepast.

Bij deze workshop is plek voor maximaal 50 deelnemers.

Tijd: 14:45 - 15:45
Zaal: 26 Douchelokaal

Amsterdam wil een wezenlijke bijdrage leveren aan het halen van de doelstellingen van Parijs, en heeft daarom de ambitie de CO2 uitstoot in Amsterdam terug te dringen met 55% in 2030 en 95% in 2050 ten opzichte van 1990.

Ook streeft het College ernaar dat Amsterdam in 2040 aardgasvrij wordt. Om dit te bereiken is een intensieve samenwerking nodig met oude en nieuwe partners, waarbij actief aan alle Amsterdammers gevraagd wordt bij te dragen aan het bereiken van de doelstellingen. In deze sessie gaan Maureen van Eijk (Programmamanager Amsterdam Klimaatneutraal bij de Gemeente Amsterdam) en Hannah Boven (zelfstandig adviseur project- en programmamanagement) met jou in gesprek over de vragen en dilemma’s die zij zijn tegengekomen en hoe ze dit hebben aangepakt.

Hoe ga je aan de slag als je zo’n doelstelling meekrijgt vanuit het bestuur? Welke rol kun je als gemeente pakken in deze transitie die continu in ontwikkeling is, hoe neem je mensen mee? Hoe verhoud jouw programma zich tot andere programma’s in de organisatie? Hoe ga je de samenwerking met de stad vormgeven om samen aan deze opgave te werken?

Bij deze workshop is plek voor maximaal 50 deelnemers. 

Tijd: 14:45 - 15:45
Zaal: 25 Postkamer

Voor het eerst vindt binnen het Deltaprogramma een officiële herijking plaats (van nu tot 2020), waarbij interne en externe ontwikkelingen systematisch worden geïnventariseerd en strategieën en deltabeslissingen indien nodig daarop worden aangepast.

Een ‘eiland van reflectie’ over 3 thematische en 7 gebiedsprogramma’s heen. Daarbij worden openbare reviews door wetenschappers georganiseerd en zijn 10 (regionale) bestuurderstafels betrokken.  Dit is ook voor het Deltaprogramma een zoektocht en een uitdaging. In deze sessie zal Liesbeth Schipper (programmamanager, Royal HaskoningDHV) samen met Adriënne van der Sar (plv directeur, Staf Deltacommissaris)  ingaan op de wijze waarop de herijking is opgezet en de eerste lessen die daarbij zijn geleerd en de vragen die dat oproept. We plaatsen die lessen ook in de adaptieve aanpak van het Deltaprogramma dat voor de zeer lange termijn is opgezet als onderdeel van de transitie naar een ‘Klimaatadaptatief NL’.

Tijd: 12:15 - 13:00
Zaal: 23 Perserij

Voorafgaand aan zijn bijdrage als keynote spreker zal Derk Loorbach tijdens deze workshop kritisch-constructief in gesprek gaan met programmamanagers over de spanningen tussen de dynamiek van transities en het programmatisch werken. 

Aan de hand van een aantal stellingen verkent hij de knelpunten in de dagelijkse praktijk van programmamanagers en waar de methodiek van PGM mogelijk gewenste transities tegenwerkt. Welke mogelijkheden of noodzaak zien we voor de doorontwikkeling van de methodiek en het vak van programmamanager om effectief aan transities bij te dragen?

Tijd: 12:15 - 13:00
Zaal: 61 Silo

De SDGs - Sustainable Development Goals) zijn door de Verenigde Naties vastgesteld als de wereldwijde doelstellingen voor duurzame ontwikkeling. Er zijn 17 doelstellingen en 169 onderliggende targets om deze doelen te operationaliseren. Bij veel internationale organisaties en grote bedrijven worden de goals actief gebruikt om duurzaamheidsdoelstellingen vorm te geven.

Steeds vaker zien we de SDGs ook bij overheden en in programmaplannen opduiken. Zinzi Stasse (Adviseur Duurzaamheid & Programmamanagement van Twynstra Gudde) nodigt je uit om tijdens deze werksessie samen te onderzoeken wat de toegevoegde waarde is van de SDGs in programma’s. Door zowel te kijken naar jouw persoonlijke connectie met de goals als naar ervaringen uit de praktijk onderzoeken we de vragen: ‘Wat kunnen we met de goals in programma’s en wat levert ons dat op?’

Event

PGM Open Event is hét event over programmamanagement in Nederland. We brengen inspirerende sprekers en deelnemers bij elkaar om vraagstukken en nieuwe ontwikkelingen in het vak te verkennen en samen te zoeken hoe we het werken aan programma’s verder kunnen verbeteren.

We kijken terug op een mooie editie van het PGM Open Event op 13 september 2022. Het thema was 'Het nieuwe samenwerken in programma's' en dat hebben we gedaan tijdens de 24 workshops, met 32 enthousiaste sprekers. Michel Thiry en Marco Pastors waren onze Keynotes en we hebben flink gelachen bij Patrick Nederkoorn onze Endnote van de dag. 

Op 26 september 2023 organiseren we een volgend PGM Open Event, zet hem vast in je agenda!

Heb je wellicht al een leuk idee/ samenwerking voor het event in 2023? Mail dit dan naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.. 

Organisatie

Het PGM Open Event wordt georganiseerd door een projectteam, ondersteund door SPITZ congres en event. Allerlei mensen uit het veld van programmamanagers en inhoudelijke experts leveren een bijdrage om samen tot een mooi programma te komen.

Als je contact met ons wilt opnemen over het PGM Open Event, vul dan het contactformulier in. Je kunt ook mailen naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.. Wil je meer over de organisatie achter PGM Open weten, ga dan naar de pagina over ons.

Eerdere events

Hieronder kun je terugkijken naar eerdere events in de vorm van filmpjes, foto’s en presentaties van de sessies die tijdens deze edities zijn verzorgd.

Inhoudelijk kader

Door: Helmuth Stoop, Jo Bos, Björn Prevaas, Liesbeth Schipper

‘Als de spanning oploopt...’ Programma’s zijn per definitie ‘spanningsvolle’ ondernemingen. Spanningen horen erbij. Ze zijn er van nature, want het gaat ergens om. Denk bijvoorbeeld aan de traditionele spanning tussen het programma en de staande organisatie(s). Aan de spanning die ontstaat als iets verkeerd loopt of de druk wordt opgevoerd om te leveren. Of aan de spanning die kan oplopen tussen al die verschillende karakters die bij een programma betrokken zijn, met hun eigen ideeën en belangen.

Soms liggen die spanningen midden op tafel, maar vaker nog ergens daaronder. Hoe het ook zij, je hebt manieren te vinden om er goed mee om te gaan. Om afwegingen en keuzes te (laten) maken, bijvoorbeeld tussen langetermijneffecten en kortetermijnresultaten, tussen leren en realiseren, tussen bestuurlijke opportuniteit en organisatorische haalbaarheid, tussen uiteenlopende belangen, tussen groot maken en klein houden en tussen wendbaarheid en standvastigheid.

Hoe ga je als programma om met deze spanningsvelden? Hoe creëer je de optimale spanningsboog in een programma? Hoe vind je een goede balans of ‘het juiste midden’? En: hoe ga je ermee om als de spanning niet meer ‘gewoon’ en vanzelfsprekend is, als er onbalans ontstaat, je het evenwicht verliest, of als de situatie niet meer werkbaar en effectief is? Over dat soort vragen ging het tijdens PGM Open 2020. We gingen samen op zoek naar manieren en antwoorden hoe met deze spanningen om te gaan.

Tijdens het event hebben we het thema ‘als de spanning oploopt…’  vanuit drie invalshoeken belicht:

• Spanningen in de organisatorische context van het programma (het organisatorische perspectief)
• Spanningentussen het programma en de omgeving ervan / spanning in de samenwerking (het samenwerkings-perspectief)
• Spanningen in jezelf als programmamanager (het persoonlijke, psychologische perspectief)

Hierbij gaat het om spanningen die ontstaat bijvoorbeeld in de vormgeving en de aanpak van een programma. Het programma wordt tenslotte altijd op gezet binnen of tussen bestaande organisaties en relateert aan een vaak complexe opgave met allerlei kaders, beleid en regels. Daar vloeien spanningen uit voort over je tijdshorizon, je veranderaanpak, de keuze van inspanningen, de afbakening en het ambitieniveau, de wijze van besluitvorming, de politieke context etc.

Onderwerpen/vragen die bijvoorbeeld aandacht kunnen krijgen:

• hoe pak je meerjarige programma’s aan in een tijd waarin de behoefte steeds meer lijkt te liggen op korte termijn resultaat? Hoe realiseren we dan duurzaam effect?
• hoe organiseer je de governance van het programma als er meerdere eigenaren zijn?
• waarop en hoe stuur je een programma in een organisatie die (steeds meer) met zelforganiserende teams werkt? Hoe neem je beslissingen?
• hoe verhoudt het kort-cyclische perspectief van het agile werken zich tot het meerjarige perspectief van het programmatisch werken?
• welke vorm of combinatie is geschikt in het kader van opgavegericht werken?

Met het toenemen van het belang van programmamanagement in en tussen organisaties en de betrokkenheid van diverse stakeholders ontstaan binnen je programma spanningen tussen belangen van organisaties, maar ook tussen mensen. Daar waar het gaat om prioriteiten, focus, inzet van geld en mensen zijn spanningen vaak expliciet, voelbaar en zichtbaar.  Het is lastig als veel werk voor het programma in een staande organisatie moet plaatsvinden. Ook als er veel capaciteit door de organisatie aan het programma geleverd moet worden, kan de spanning hoog oplopen. Er kunnen spanningen zijn tussen belangen en standpunten van stakeholders. Tenslotte kunnen persoonlijke issues of ‘erfenissen uit het verleden’ impact op het verloop van het programma.

Onderwerpen/vragen die bijvoorbeeld aandacht kunnen krijgen:

• instrumenten voor stakeholderanalyses
• mutual gains (verbindend onderhandelen)
• systemisch denken (organisatieopstellingen, ontdekken van triades
• belasting en belastbaarheid van mensen in je team
• fasen in teamdynamiek (hoe van storming tot norming en performing te komen)
• politiek en machtsstructuren in programma’s

En dan is er nog de programmamanager zelf. De man of vrouw die een doelgerichte opgave moet realiseren en daarmee vaak het bereiken van ambitieuze doelen moet combineren met weinig formele macht, tegenkrachten, onvoorspelbare politieke beïnvloeding, verborgen agenda’s, machtsdiscussies met anderen in een organisatie, samenwerkingen waarbij allerlei belangen spelen e.d. Er komt dus veel op je af. Wat gebeurt er eigenlijk als die spanning oploopt? Hoe ga je ermee om? En hoe is dat voor de één wellicht heel anders dan voor de ander?

Onderwerpen/vragen die bijvoorbeeld aandacht kunnen krijgen:

• wat ga jij doen onder druk (stresspatronen)?
• instrumenten om je gedrag onder druk in beeld te brengen (kernkwaliteiten, Insights)
• hoe zorg je dat je vitaal bent waardoor druk minder invloed heeft?
• (neuro)psychologische processen bij spanning en tegenslag
• wanneer ga je het conflict zoeken?
• patronen bij dreiging: vluchten, vechten, bevriezen
• wat als er te weinig druk is, urgentie ontbreekt (bore-out)?
• kun je ook teveel zelfvertrouwen hebben?

Alle mooie theorieën ten spijt, is het de vraag wat er gebeurt in al deze situaties van druk en spanning. Met jou, met de dynamiek in organisaties, met de hechtheid van het collectief/de alliantie, in de relatie naar de omgeving, etc. En uiteindelijk wat er gebeurt met het programma en niet te vergeten de opgave waar het om te doen is. Loopt het programma op de rotsen of kun je de spanning benutten voor een impuls aan het programma? Kortom, een thema waar vrijwel iedereen ervaring mee heeft.